ایمپلنت دندان یک روش محبوب و مؤثر برای جایگزینی دندانهای از دست رفته است که برای ترکیب با دندانهای دیگر طراحی شده است. ایمپلنتهای دندان یک گزینه بسیار عالی و طولانی مدت برای بازگرداندن لبخند شماست. در واقع، توسعه و استفاده از ایمپلنت یکی از بزرگترین پیشرفتهای دندانپزشکی در ۴۰ سال گذشته است. ایمپلنت دندان از تیتانیوم و دیگر مواد سازگار با بدن انسان ساخته شده است. ایمپلنتها، پُستهای فلزی هستند که با عمل جراحی در فک فوقانی یا تحتانی قرار داده میشوند. آنها به عنوان یک گیره محکم برای دندان جایگزین عمل میکنند.
ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندان پیچ (اسکرو) تیتانیومی شیارداری است که آنقدر محکم هست تا بتوان رابط (post) را داخل آن قرار داد. پس از آن که پیچ و رابط جایگذاری شد، دندانپزشک روکش روی آن قرار میدهد تا دندانی شبیه به دندان طبیعی ایجاد شود. بسیاری از افراد به اشتباه فکر میکنند که ایمپلنت جایگزین کل دندان میشود، حال آن که در واقع ایمپلنت فقط جایگزین ریشه دندان میشود و سپس روکش روی آن قرار میگیرد.
آیا کاشت دندان برای همه مناسب است؟
کاندیدای ایدهآل برای ایمپلنت دندان، باید از سلامت عمومی دهان و دندان برخوردار باشد. همچنین برای حمایت از ایمپلنت، وجود استخوان کافی در فک بیمار مورد نیاز است. بهترین کاندیداها افرادی هستند که بافت لثه آنها سالم و بدون بیماری پریودنتال (بیماری لثه و بافتهای نگهدارنده دندان) است.
هر کسی نمیتواند عمل کاشت دندان داشته باشد. ایمپلنت باید در استخوان فک قرار داده شود تا پُست تیتانیومی و دندان جدید، محکم در جای خود نگه داشته شوند. اگر شما استخوان فک کافی در منطقه مورد نظر نداشته باشید، ممکن است ایمپلنت محکم جای نگیرد و یا ناپایدار باشد.
همچنین لازم است که شما از آن دسته افرادی باشید که به بهداشت دهان و دندان خود بسیار اهمیت میدهند. عمل کاشت دندان، خطرات جدی عفونت دارد که میتواند موجب درد بعد از ایمپلنت و ناکارآمدی آن شود. بنابراین ضروری است که آن منطقه را با دقت تمیز نگه دارید.
وجود بیماریهای مزمن مانند دیابت یا سرطان خون، ممکن است روند التیام پس از جراحی را مختل سازد. بیماران مبتلا به این عوارض ممکن است کاندیدای خوبی برای ایمپلنت دندان نباشند. مصرف دخانیات نیز میتواند موجب کُندی روند التیام و عوارض ایمپلنت گردد.
مزایا
ایمپلنتهای دندانی اغلب اولین انتخاب بوده و یک درمان استاندارد نسبت به گزینههای دیگر برای جبران دندان از دست رفته و یا آسیب دیده است.
- ظاهر یک دندان طبیعی را دارند. یک ایمپلنت دندانی محکم و با ثبات، دندان از دست رفته را جبران میکند، به طوری که مانند یک دندان طبیعی به نظر رسیده و بین دندانهای دیگر بخوبی جای میگیرد. گزینههای دیگر میتواند منجر به تخریب استخوان شده و در خوردن، لبخند زدن، صحبت کردن و دیگر فعالیتهای روزمره اختلال ایجاد کند.
- با دوام ساخته شدهاند. کاشت دندان یک راه حل بلند مدت است. کاشت دندان بر خلاف روش سنتی قرار دادن پل دندان، میتواند مادامالعمر باشد؛ البته به شرطی که به درستی انجام شود و دندان کاشته شده همواره مورد مراقبت و رسیدگی قرار گیرد.
- فرم طبیعی صورت و لبخند شما را حفظ میکند. چهره بدون دندان میتواند در قسمت میانی، دچار افتادگی شده و به چهره شما حالت ناراحت و خسته بدهد. کاشت دندان به شما امکان میدهد که شکل طبیعی چهره و لبخند خود را حفظ کنید.
- از استخوان سالم حفاظت میکند. کاشت دندان تنها گزینه برای جبران دندان از دست رفته است که با حفظ و تحریک رشد استخوان، از پوکی استخوان جلوگیری میکند.
- سازگاری با دندان مصنوعی میتواند چالش برانگیز بوده و مستلزم تلاش زیادی باشد. اما در مورد کاشت دندان چنین نیست و مانند دندانهای طبیعی عمل میکند.
- میتوانید بهراحتی صحبت کنید و غذاهای مورد علاقه خود را بخورید! شما میتوانید کلمات روزمره را بخوبی بیان کنید و واقعاً هر چیزی را که دوست دارید بخورید، بر خلاف دندان مصنوعی که با عدم احساس راحتی همراه است.
- از دندانهای سالم شما حفاظت میکند. ایمپلنت دندان، درون استخوان فک جای میگیرد، (در نقطهای که ریشه دندان از دست رفته قرار داشت) بدون آنکه دندانهای سالم را تحت تأثیر قرار دهد. ایمپلنت دندان همچنین با پر کردن فضای خالی دندان از دست رفته، از جابجایی دندانهای سالم مجاور آن جلوگیری میکند.
انواع
- آندوستئال (درون استخوان): این شایعترین نوع ایمپلنت دندان است. انواع مختلف آن شامل پیچ، استوانه یا تیغهای است که با جراحی درون استخوان فک قرار میگیرد. هر ایمپلنت، یک یا چند دندان مصنوعی را نگه میدارد. این نوع از ایمپلنت به طور کلی به عنوان یک روش جایگزین برای بیمارانی استفاده میشود که پل دندان و یا دندان مصنوعی گذاشتهاند.
- ساب پریوستئال (روی استخوان): این نوع ایمپلنت در بالای فک و با فِریم یک پُست فلزی برآمده از درون لثه برای نگه داشتن دندان مصنوعی قرار داده میشود. این نوع از ایمپلنت برای بیمارانی استفاده میشود که قادر به استعمال دندان مصنوعی معمولی نیستند و دارای حداقل ارتفاع استخوان فک هستند.
- جایگزینی یک دندان- اگر شما یک دندان از دست رفته دارید، با استفاده از ایمپلنت و یک تاج (روکش) میتوانید آن را جایگزین کنید.
- جایگزینی چند دندان- اگر شما چند دندان از دست رفته دارید، با ایمپلنتهایی به صورت پل نگهدارنده میتوانید آنها را جایگزین کنید.
- جایگزینی همه دندانهای خود- اگر شما همه دندانهای خود را از دست دادهاید، با یک سری کامل ایمپلنت به صورت پل نگهدارنده و یا یک سری کامل دندان مصنوعی میتوانید آنها را جایگزین کنید.
- بزرگ کردن سینوس - کلید موفقیت یک عمل کاشت دندان، کمیّت و کیفیّت استخوانی است که درون آن ایمپلنت قرار داده میشود. فک فوقانی پشت به طور معمول، یکی از سختترین مناطق برای استقرار موفقیتآمیز ایمپلنتهای دندانی است. دلیل آن، ناکافی بودن کمیّت و کیفیّت استخوان و نزدیکی آن به سینوس است. عمل بزرگ کردن سینوس با لیفت کف سینوس و توسعه استخوان برای قرار دادن ایمپلنتهای دندانی، میتواند این مشکل را برطرف سازد.
-
اصلاح خط ریج - ناهنجاری در فک فوقانی یا تحتانی شما میتواند باعث ناکافی بودن استخوانی شود که قرار است در آن ایمپلنتهای دندان قرار گیرد. برای رفع مشکل، لثه از خط ریج بالا کشیده میشود تا ناهنجاری استخوان نمایان گردد. سپس آن قسمت با استخوان و یا یک جایگزین استخوان، پر شده تا ارتفاع ریج بیشتر شود. نتایج نشان داده است که اصلاح خط ریج تا حد زیادی موجب بهبود ظاهر دندانها و افزایش شانس شما برای داشتن یک ایمپلنت موفق و با دوام برای سالهای آینده میشود.
انواع روشهای ایمپلنت
ایمپلنتهای دندان معمولاً برحسب روش کاشت به دو گروه دو مرحلهای و تک مرحلهای تقسیمبندی میشود.
ایمپلنت یک مرحلهای
ایمپلنت در جراحی کاشت دندان یک مرحلهای به روشی در استخوان فک قرار داده میشود که سر آن بالاتر از سطح استخوان و همسطح با بافت نرم قرار بگیرد. زمانی که جراح بافت نرم را در پایان جراحی بخیه میزند، سر ایمپلنت در دهان دیده میشود. بنابراین انجام جراحی دوم لزومی ندارد، چون ایمپلنت مشخص است و در جای طبیعی خود قرار دارد.
کاشت دندان دومرحلهای
جراحی کاشت دندان دومرحلهای به روش معمول و قدیمی انجام میشود. جوش خوردن ایمپلنت کاشته شده به استخوان فک پایین بیش از سه ماه و به استخوان فک بالا حدود شش ماه طول میکشد. دندانپزشک در مرحله نخست ایمپلنت را در استخوان قرار میدهد و سه تا شش ماه صبر میکند تا ایمپلنت به استخوان فک جوش بخورد و با آن یکی شود. در این مدت و تا زمان آماده شدن روکش نهایی پروتز موقت به بیمار داده میشود. قرار دادن روکش دائمی جراحی کوچک دیگری است که در مرحله دوم انجام میشود. کاشت دومرحلهای درمانی زمانبر است و لازم است که بیمار برای آن وقت بگذارد و صبر داشته باشد؛ به علاوه این روش پرهزینهتر از روش یک مرحلهای است.
دوران بهبود
دوران بهبود برای تمام بیماران و تمام روشها یکسان نیست. چنانچه زخمها به سرعت التیام یابد و بیمار از سلامت عمومی مناسبی برخوردار باشد، روند بهبود سریعتر طی خواهد شد. بیماران جوانتری که تغذیه مناسب دارند و قبل و بعد از جراحی آنتی بیوتیک و داروهای ضدالتهابی مانند ادویل و ویتامین C مصرف کردهاند، سریعتر از بیماران مسنی التیام مییابند که مبتلا به دیابت هستند، سیگار میکشند و یا گردش خون ضعیفی دارند. دوران بهبود ممکن است یک روز طول بکشد یا دو هفته، اما به طور متوسط چند روز زمان میبرد.
بعد از عمل کاشت دندان چه کارهایی باید انجام داد؟
همانطور که میدانید، دندانهای طبیعی شما نیازمند پاکیزگی و مراقبت روزانه و نیز مراجعه منظم به دندانپزشک میباشد. ایمپلنتهای دندان نیز درست مانند دندانهای طبیعی شما بوده و به همان میزان مراقبت نیاز دارند. به منظور تمیز و عاری از جرم بودن دندانهای کاشته شده خود و برای جلوگیری از عوارض ایمپلنت دندان، باید آنها را به طور منظم با مسواک و نخ ندان تمیز کنید.
ایمپلنت فوری از لحاظ تکنیک کارگذاری و شرایط موجود با ایمپلنت های دیگر متفاوت است بدین معنی که اگر طول و عرض استخوان مناسب باشد و تراکم استخوان هم ایده ال باشد با تقبل هزینه ایمپلنت فوری ، نیاز نیست برای کاشت پروتز ۳ ماه صبر کنیم در روز جراحی پروتز موقت نصب می شود یعنی بعد از ۳ تا ۵ ماه با پروتز فاینال تعویض می شود
مزیت این پروتز اولیه این است که از مواد پلاستیکی سبک ساخته میشود و از جنس فلز یا پرسلن نیست و کمی کوتاهتر است که فشار کمتری ایجاد کند تا زمانی که جوش خوردن ایمپلنت اتفاق بیفتد (۳تا ۵ماه). در کاشت ایمپلنت فوری گیر اولیه استخوان باید به ۶۰ تا ۷۰ نیوتن برسد اما درشرایط عادی این گیر ۲۵ تا ۳۰ نیوتن است. اگر تراکم استخوان مناسب نباشد نمیتوان این ۶۰ نیوتن فشار را به ان وارد کنیم و در واقع ایمپلنت فوری تلقی نمیشود.
مراقبت پس از درمان
از ایمپلنت نیز باید مانند دندانهای طبیعی مراقبت کنید. مراجعه منظم به دندانپزشک، رعایت بهداشت دهان و دندان و تغذیه سالم بهترین روش برای حفظ مادامالعمر ایمپلنت است. هر روز نخ دندان کشیدن برای سالم و محکم نگهداشتن ایمپلنت ضروری است. اکثر موارد پوسیدگی و لق شدن یا از دست دادن دندان پیآمد کوتاهی در کشیدن نخ دندان یا انجام آن به روش نامناسب است. اگر کشیدن نخ دندان را جدی نگیرید با بیماریهای لثه روبرو خواهید شد.
رعایت توصیههای زیر ماندگاری و دوام ایمپلنت را تضمین میکند:
- زخم را دستکاری نکنید. استفاده از دهانشویه، تف کردن یا دست زدن به زخم در روز جراحی ممنوع است. به هیچ وجه به سر اباتمنت فلزی که از بافت لثه بیرون زده است، دست نزنید.
- مایعات فراوان بنوشید. از خوردن غذاها یا نوشیدنیهای داغ اجتناب کنید. روز جراحی مایعات و غذاهای نرم میل کنید. در اولین فرصت ممکن به رژیم غذایی معمول خود برگردید، مگر آن که دندانپزشک دستور دیگری داده باشد.
- آنتی بیوتیک را طبق تجویز دندانپزشک مصرف کنید تا دچار عفونت نشوید.
- رعایت بهداشت دهان و دندان به التیام یافتن زخم کمک میکند. شب جراحی، قبل از خوابیدن دهانشویه پریدکس (Peridex) در دهان بگردانید و از فردا روزی دو بار، پس از صبحانه و قبل از خواب، از این دهانشویه استفاده کنید. حداقل ۳۰ ثانیه دهانشویه را در دهان بگردانید و سپس آن را تف کنید. همچنین دهان را روزانه دستکم ۵ ـ ۴ بار، به ویژه پس از صرف غذا با آب نمک گرم (تهیه شده از یک قاشق چایخوری نمک و یک فنجان آب گرم) شستشو دهید. مسواک زدن دندانها و اباتمنت در حال جوش خوردن ایرادی ندارد؛ البته در روزهای اول هنگام مسواک زدن ناحیه جراحی احتیاط کنید.
- بلافاصله پس از جراحی فعالیتهای سنگین انجام ندهید. اگر ورزش کردن را شروع کردید و با خونریزی یا ضربان زدن مواجه شدید، حتماً ورزش کردن را متوقف کنید. به خاطر داشته باشید که ممکن است در دوران بهبود مواد مغذی کافی دریافت نکنید و به همین دلیل احتمال دارد که ضعیف شده باشید و نتوانید به خوبی گذشته ورزش کنید.
- به محض از بین رفتن اثر داروی بیحسی مسکن مصرف کنید. برای تسکین درد متوسط کافی است که یک یا دو عدد تایلنول معمولی یا قوی را هر ۳ تا ۴ ساعت یک بار مصرف کنید. میتوانید به جای ادویل ایبوپروفن (ادویل یا مورتین) مصرف کنید. ایبوپروفن را میتوانید بدون نسخه به صورت قرصهای ۲۰۰ یا ۴۰۰ میلی گرمی از داروخانه تهیه کنید و در صورت بروز درد دو یا سه قرص را هر ۴ ـ ۳ ساعت یک بار مصرف کنید. در صورت شدید بودن درد، دندانپزشک مسکنهای قویتری تجویز میکند. اگر به هر یک از داروهای فوق حساسیت دارید یا پزشک مصرف آنها را برای شما ممنوع کرده است، به هیچ وجه این داروها را مصرف نکنید.
عوارض
چون کاشت درمان طی یک عمل جراحی انجام میشود، باید انتظار بروز عوارض را داشته باشید. احتمال دارد پس از هر یک از مراحل درمان با عوارض زیر مواجه شوید:
- ورم کردن لثهها و صورت
- درد در محل کاشت دندان
- خونریزی جزیی
- ورم کردن لثه یا پوست
چنانچه علائم فوق چند روز پس از جراحی تشدید شد، حتماً با دندانپزشک تماس بگیرید. برخی بیماران باید آنتی بیوتیک یا مسکن بیشتری مصرف کنند تا دوران بهبود را راحتتر پشت سر بگذارند. چون محل جراحی بخیه زده میشود، باید تا زمان بسته شدن زخم غذاهای نرم میل کنید. جراح توصیههای لازم را در این خصوص ارائه میدهد.
هزینه
کاشت دندان ممکن است یک راه حل دائمی باشد، اما به معنی ارزان بودن آن نیست. قیمت ایمپلنت های دندانی بر مبنای کاشت هر دندان محاسبه میشود و بسیاری از بیمهها آن را تحت پوشش قرار نمیدهند.قیمت ایمپلنت به متغیرهای گوناگونی بستگی دارد.قیمت ایمپلنت دندان در جلسه مشاوره به اطلاع شما خواهد رسید.
با این حال، تقبل هزینه و قیمت ایمپلنت دندان میتواند یک سرمایهگذاری بزرگ برای شما به شمار بیاید، به شرط آن که دندان جدید کاملاً اندازه و متناسب بوده و توسط یک متخصص به درستی کاشته شود تا نهایتاً زیبایی لبخند شما را بازگرداند. بنابراین گاهی پرداخت هزینه و قیمت ایمپلنت، در مقابل مزایایی که دارد،ارزش بیشتری دارد.
طول عمر ایمپلنت
چنانچه به خوبی از ایمپلنت مراقبت کنید، بیش از ۴۰ سال عمر خواهد کرد. اگر مرتب مسواک بزنید، نخ بکشید، به طور دورهای به دندانپزشک مراجعه کنید و توصیههای ایشان را جدی بگیرید، ایمپلنت مادامالعمر خواهد بود. هرچند دندانپزشک نمیتواند ماندگاری درازمدت ایمپلنت را تضمین کند، اما راهنماییهای مفیدی را برای مراقبت بهتر از دندان کاشته شده و دندانهای طبیعی ارائه میدهد. دندانپزشک این توصیهها را بر پایه رعایت بهداشت دهان و دندان و با در نظر گرفتن سابقه ژنتیکی (برای مثال بیماریهای ارثی) و عادتهای غذایی متذکر میشود. رعایت این توصیهها ماندگاری مادامالعمر ایمپلنت را تاحد زیادی تضمین میکند.
سوالات متداول
پس از آن که دندانپزشک توصیه میکند که یکی از دندانها را با ایمپلنت جایگزین کنید، مسلماً سوالات زیادی به ذهنتان هجوم میآورد. دندانپزشکان همواره آماده پاسخگویی به این سوالات و رفع نگرانیها و ابهامها هستند، بااین حال چون ممکن است پرسشهای مهم به موقع و در مطب به ذهنتان خطور نکند، در ادامه به شماری از متداولترین این پرسشها پاسخ میدهیم.
آیا احتمال دارد بدن ایمپلنت را پس بزند؟
به ندرت پیش میآید که بدن ایمپلنت را پس بزند. استخوان فک معمولاً به راحتی ایمپلنت را میپذیرد، و موارد پس زدن انگشتشمار و به دلیل حساسیتهای نادر به آلیاژ تیتانیومی به کار برده شده در ساخت ایمپلنت رخ میدهد. علت دیگر پس زدن سهلانگاری بیمار در دوران مراقبت پس از جراحی است. چنانچه بهداشت دهان و دندان رعایت نشود، دندانهای طبیعی آسیب میبیند و در نهایت از دست میرود. این موضوع درباره ایمپلنت نیز صادق است. مراقبت از کلیه دندانها، از جمله ایمپلنت از بیماریهای لثه و لق شدن ایمپلنت در درازمدت جلوگیری میکند.
آیا ایمپلنت با دندان طبیعی تفاوت قابل توجهی دارد؟
خیر، حتی خودتان نیز نمیتوانید دندان کاشته شده را از دندان طبیعی تشخیص دهید. ایمپلنت به گونهای ساخته میشود تا با آن کاملاً احساس راحتی کنید و از نظر شکل و رنگ به بقیه دندانها نیز شباهت داشته باشد. طبیعی نبودن ایمپلنت فقط در تصاویر رادیوگرافی مشخص میشود و در عکس میتوانید جایگزین شدن ریشه دندان با فلز را مشاهده کنید.
احتمال پس زدن ایمپلنت و موفقیتآمیز نبودن کاشت دندان چقدر است؟
موفقیت جراحی کاشت دندان در ایران حدود ۹۵ % است. از دندانپزشک معالج خود درباره میزان موفقیتشان و تجربهشان در این زمینه سوال کنید. توصیه میکنیم به جراح مجربی مراجعه کنید که در زمینه کاشت ایمپلنت موفق عمل کرده و مهارت بالایی داشته باشد.
آیا جراحی کاشت دندان دردناک است؟
درد اکثر بیماران در ۵ ـ ۲ روز پس از جراحی با مصرف مسکنهای غیرتجویزی مانند تایلنول و ادویل آرام میشود. اگر بیمار به پیوند استخوان نیاز داشته باشد یا قرار باشد چند دندان کاشته شود، بدیهی است که درد و ناراحتی پس از جراحی شدیدتر خواهد بود. در این حالت دندانپزشک مسکن قویتری را با توجه به گستردگی جراحی تجویز میکند. همچنین اگر عمل طولانی باشد، بیحسی قویتر و بیهوشی نیز به کار برده میشود.
کاشت دندان چقدر طول میکشد؟
جایگذاری یک ایمپلنت ۳۰ دقیقه بیشتر طول نمیکشد، اما جراحیهای پیچیدهتری که در آن چند دندان کاشته میشود، به ۴ ـ ۳ ساعت زمان نیاز دارد. بیمار باید چند ماه پس از کاشت دندان به کلینیک مراجعه کند تا دندانپزشک مطمئن شود که زخم به خوبی التیام یافته و ایمپلنت به استخوان جوش خورده است. در مرحله بعد دندانپزشک روکش را روی ایمپلنت میچسباند.
آیا سیگار کشیدن بر ایمپلنت اثر میگذارد؟
احتمال پس زدن ایمپلنت در بیماران سیگاری ۴ برابر غیرسیگاریها است. استعمال دخانیات باعث تحلیل رفتن لثه و بیماری لثه میشود، به این ترتیب ساختار ایمپلنت به مرور ضعیف میشود. به همین دلیل دندانپزشکان به بیماران توصیه میکنند که سیگار کشیدن یا جویدن توتون را ترک کنند.
چه سنی برای کاشت دندان مناسب نیست؟
پس از پشت سر گذاشتن دوران بلوغ محدودیت سنی برای کاشت دندان وجود ندارد. استخوان فک در سنین پایین هنوز در حال رشد است، بنابراین اگر ایمپلنت در سن پایین کاشته شود، در آینده جایگذاری و اندازه بودن آن مشکلساز خواهد شد. به جز این یک مورد اگر بیمار سالم باشد و تمایل به انجام این جراحی ساده داشته باشد، هیچ منع و محدودیت سنی برای کاشت دندان وجود ندارد.
آیا جراحی کاشت دندان ایمن است؟
ایمنی کاشت دندان برای بیماران برخوردار از سلامت عمومی مناسب کاملاً ایمن است. ماندگاری ایمپلنت از بریج یا دندان مصنوعی بیشتر است و بیش از دیگر جایگزینها به بازیابی عملکرد طبیعی دندان کمک میکند. بیماران سیگاری یا مبتلا به تحلیل استخوان متقاضی ایدهآل کاشت دندان محسوب نمیشوند. دندانپزشک مناسب بودن جراحی کاشت دندان را بررسی میکند.
منبع:وب سایت گروه ارتودنسی ایده آل
ایمپلنت، ایمپلنت دندان، دندان ایمپلنت، درد ایمپلنت دندان، ایا ایمپلنت دندان درد دارد، جراحی ایمپلنت دندان، کاشت ایمپلنت دندان، ایمپلنت دندان درد دارد، ایمپلنت های دندانی، ایمپلنت درد دارد، ایمپلنت کردن دندان، عمل ایمپلنت دندان، درد دندان بعد از ایمپلنت، ایمپلنت کل دندانها