تعریف ایمپلنت دندانی به پیچ ساخته شده از جنس تیتانیوم گفته می شود که در استخوان فک کاشته می شود و جایگزین دندان از دست رفته می شود . ایمپلنت می تواند یک پارچه و یا دو تکه باشد و توسط پیچ اتصال قسمت آباتمنت و ریشه به هم وصل شوند تمام قطعات پروتزی و پیچ اتصال نیز از جنس تیتانیوم ساخته می شود و زمانیکه این قطعات به هم بسته می شوند پدیده Cold Welding و یا جوش سرد اتفاق می افتد یعنی دو قطعه تیتانیوم به هم آمیخته می شوند و برای جدا سازی آنها باید ضربه وارد کنیم تا درگیری ایجاد شده رها شود .
ImplantInternal Connectiona)
ایمپلنت ها با یک اتصال نر و ماده بهم متصل و توسط پیچ اتصال محکم می شوند .
ایمپلنت اینترنال یعنی اینکه قسمت MALE بر روی اباتمنت و قسمت FEMALE بر روی فیکسچر قرار گرفته . امروزه بیشتر از این نوع ایمپلنت استفاده می شود چون این نوع میتواند استتیک بهتری داشته باشد .
فقط در قطرهای 3 میلیمتر و کمتر امکان ایجاد internal connectionبه دلیل قطر کم فیکسچر وجود ندارد زیرا باعث ضعیف شدن بدنه ایمپلنت می شود و به همین خاطر است که در این قطر ازExternal Connection استفاده می شود .
b) External Connection Implant
یعنی اینکه قسمت MALE بر روی فیکسچر و قسمت FEMALE بر روی اباتمنت قرار دارد و از آن جاییکه داخل ایمپلنت تراشیده نمی شود ایمپلنت از مقاومت بیشتری برخوردار است هنوز هم بعضی از متخصصین برای دندانهای مولر از این نوع ایمپلنت استفاده می کنند .
C) Mini Implant
به ایمپلنت با قطر کمتر از 3 میلیمتر مینی ایمپلنت گفته می شود که برای موارد موقتی استفاده می شود مثلا برای 6 ماه تا یکسال
به عنوان مثال زمانیکه جراحی Full Mouth انجام می دهیم ممکن است که لازم باشد برای شش ماه پروتز موقت به بیمار داده شود در این صورت می توان از دو یا سه مینی ایمپلنت استفاده کنیم تا یک دست دندان موقت برای بیمار ساخته شود و در زمانیکه ایمپلنتهای اصلی به بهره برداری می رسند مینی ایمپلنتها حذف شوند .
همچنین ایمپلنت ها می توانند bone level یا soft tissue level باشند .
ایمپلنت بن لول مماس با سطح کرست استخوان یا یک میلیمتر پایین تر از کرست قرار می گیرد و بعد از بستن کاور اسکرو لثه را روی آن سوچر می زنیم یا اینکه بجای کاور اسکرو هیلینگ آباتمنت می بندیم و لثه را دور هیلینگ اباتمنت سوچر می زنیم . حالت اول جراحی دو مرحله ای نام دارد و حالت دوم جراحی یک مرحله ای چون دیگر مرحله بستن هیلینگ اباتمنت بعد از جوش خوردن وجود ندارد و در روز اول ابنکار انجام شده است .
تاریخچه ایمپلنت دندان
جراح ارتوپد سوئدی بنام دکتر برانمارک برای اتصال تکه های شکسته استخوان از پیچ های مختلف فلزی استفاده می کرد . برای اینکار استیل نقره و تیتانیوم را مورد استفاده قرار داد و در مطالعاتش متوجه شد که بعد از گذشت زمان پیچ های تیتانیومی به استخوان متصل می شوند و نمی‌تواند انها را براحتی از استخوان جدا کند او این پدیده را اسیوانتگریشن نامید یعنی همبستگی بین فلز و استخوان بعد ها به این فکر افتاد که از این نتیجه برای جایگزینی دندان از دست رفته استفاده کند و بدین ترتیب در سال 1965 اولین ایمپلنت دندانی ساخته و مورد استفاده قرار گرفت . رفته رفته با انجام آزمایشات متوجه شدند هر چه سطح ایمپلنت متخلخل تر باشد چسبندگی آن با استخوان بیشتر می شود و براحتی ازاستخوان جدا نمی شود.
همبستگی ایمپلنت با استخوان به این علت است که بدن تیتانیوم را با خود سازگار می داند و به همین علت روی سطح تیتانیوم شروع به استخوان سازی می کند بطوریکه این همبستگی تا حدی پیش می رود که بعد از گذشت سه ماه تیتانیوم را نمی توان براحتی از استخوان جدا کرد .
در اصل هیچ اتصال شیمیایی بین استخوان و تیتانیوم بوجود نمی آید فقط همبستگی فیزیکی به حدی می رسد که تیتانیوم در استخوان درگیر می شود و به آسانی امکان جدایی آن وجود ندارد
اگر فرض کنیم که در روز جراحی کاشت ایمپلنت تیتانیوم با نیرویی معادل 25 نیوتن در استخوان قرار گیرد بعد از زمان لازم متناسب با فک بالا یا پایین نیرویی معادل 450 نیوتن لازم است تا بتوانیم تیتانیوم را از استخوان جدا کنیم و تا یکسال این همبستگی به علت متراکم تر شدن استخوان بیشتر می شود و زمانیکه استخوان به نهایت maturation برسد نیرویی معادل 700 نیوتن لازم است تا بتوانیم آنرا از استخوان جدا کنیم.
امروزه سازندگان ایمپلنت های دندانی سعی دارند که با طراح در شکل ایمپلنت مساحت آنرا بزرگتر نمایند و با فن آوری سند بلاست و اسید شور کردن سطح ایمپلنت تخلخل بیشتری ایجاد کنند که سلول های استخوانی بیشتری در سطح ایمپلنت تولید شود و همبستگی با استخوان افزایش بیابد .
در ابتدای پیدایش ایمپلنت هیچگونه فن آوری روی سطح ایمپلنت وجود نداشت و ایمپلنت ها فقط یه شکل یک پیچ ساخته می شدند برای همین درصد موفقیت این عمل بسیار کمتر از حال حاضر بود و برای رسیدن به موفقیت بیشتر اعمال جراحی پیچیده تر از حال حاضر بود مثلا اینکه کاشت ایمپلنت در شرایط بیمارستانی و جراحی های وسیع فکی انجام میشد که در صد موفقیت بیشتر باشد مثلا برای کاشت یک واحد ایمپلنت که امروزه ظرف 3 دقیقه و در شرایط مطب انجام می شود در گذشته بیمار را به بیمارستان و اطاق عمل می بردند و طی یک جراحی وسیع سطح بزرگی فلپ لثه در ناحیه وستیبول به وسعت 4 دندان یا بیشتر داده میشد تا ایمپلنت کاشته شده تحت هیچ عنوان با محیط داخل دهان ارتباط نداشته باشد و جراحی بزرگ به این خاطر بود که محل بخیه ها از ایمپلنت دور باشد و با همه این پیشگیری ها نرخ موفقیت از حال حاضر که این ملاحظات انجام نمی شود کمتر بود.
history bone implantبا انجام سند بلاست خلل و فرج هایی به اندازه بیست تا چهل میکرون روی سطح ایمپلنت ایجاد می شود که در نتیجه مساحت ایمپلنت را تا چند برابر بیشتر می کند . موادی که در سند بلاست بکار می رود ذرات الومینیوم اکساید یا هیدروکسی اپتایت ویا گویچه های تیتانیوم اکساید است . ایجاد حفره ها بستگی به سایز ذرات و سیستم بلاستینگ دارد امروزه سازندگان برتر این پروسه را با دقت بیشتر انجام می دهند ودر بهترین شرایط بصورت رباتیک و منظم و یکپارچه انجام می شود و از ابزار های دقیق تری استفاده می کنند به همین خاطر است که قیمت تولید و عرضه ایمپلنت ها متفاوت است .
اسید شور کردن ایمپلنت پروسه بسیار مهم و پر هزینه ای برای سازندگان است . اهمیت آن به این دلیل است که با اسید شور کردن خلل و فرجی در ابعاد 2 تا 4 میکرون بوجود می آید که این پروسه باعث می شود مساحت ایمپلنت با ستد بلاست و اسید شوری دقیق تا 400 برابر بزرگتر شود و به همین خاطر موفقیت ایمپلنت افزایش پیدا کرده و جراحی های آن ساده تر شده .
اسید شور کردن ایمپلنت هم از مراحل دست و پا گیر و پرهزینه است چون در این مرحله قسمت هایی که نباید اسیدی شوند با ماده تفلون پوشانده می شود و بعد از اسید شوری دوباره این مواد باید پاک شوند بعضی از سازندگان این پروسه را دو بار انجام می دهند تا نتیجه مطلوب‌تری حاصل شود . در ضمن در اروپا و امریکا اسید شور کردن فقط در بعضی شهرها مجاز است و به همین خاطر هزینه این کار بالا تر می رود .
فن آوری جدید تری که امروزه شاهد آن هستیم پروسه ACTIVE کردن ایمپلنت است که سطح ایمپلنت به مواد نانو آغشته می شود که با این کار حرکت سلول های استخوان ساز یه سمت ایمپلنت سرعتر می شود و بنابراین تشکیل استخوان اطراف ایمپلنت تا 20 در صد سریعتر انجام میشود ولی بجز این سرعت استخوان سازی مزیتی به بقیه ندارد .
بعنوان مثال ایمپلنت بدون سطح اکتیو اگر5 ماه نیاز به جوش خوردن داشته باشد یک ایمپلنت اکتیو 4 ماه زمان لازم دارد و در سایر موارد مساوی هستند و بعد از اسیواینتگریشن کامل دیگر تفاوتی بین این ایمپلنت ها وجود ندارد .
